Jakie są różnice między spedycją a transportem?

Transport i spedycja to dwa pojęcia, które najczęściej są mylnie używane przez osoby spoza branży. Istnieją konkretne różnice między tymi pojęciami, które poznane pozwolą raz na zawsze zapamiętać, kiedy w odniesieniu do transportu mówi się tak naprawdę o spedycji, a kiedy o transporcie. Zobaczmy więc, jakie różnice są między spedycją a transportem?

Logistyka i spedycja – dwa pojęcia, ale czy jedno działanie?

Logistyka jest pojęciem najszerszym, jeśli chodzi o zakres czynności określanych tym pojęciem. Logistyka zajmuje się planowaniem, szukaniem sposobu, w jaki dany towar ma trafić z punktu a do punktu B, czyli z miejsca załadunku pod adres docelowy w sposób możliwie najbardziej efektywny. Łączy ona zarówno proces samego transportu, przemieszczania się ładunku, jak również dobieranie odpowiedniej załogi, rodzaju transportu czy też przekazywania informacji pomiędzy docelowymi punktami kontraktu. Obejmuje ona zatem zarówno transport morski, lotniczy, jak i drogowy. Jeśli chodzi o proces logistyczny, składa się on z planowania, projektowania, wdrażania i realizacji wraz z kontrolą i nadzorem jego wykonania.

Spedycja to część działań logistycznych, których celem jest ustalenie, zorganizowanie transportu ładunku z punktu A do punktu B, czyli wyszukaniu połączeń, wolnego „środka transportu”, który w określonym w zleceniu czasie podejmie się wykonania zlecenia. Mimo że spedycja nie zajmuje się transportem ładunku sensu stricto, to ona ustala termin załadunku, kompletuje niezbędne dokumentacje i umowy niezbędne do wykonania zlecenia. Logistyk dodatkowo musi spiąć te działania w określonym czasie tak, aby przewóz ładunku był terminowy, ale również ekonomiczny i efektywny. Spedycja zatem będzie obejmować takie działania jak przyjęcie zlecenia, dobór środków transportu, zawarcie umów ze stronami realizującymi zlecenie, ubezpieczenie ładunku, odprawę celną (jeśli jest wymagana), przygotowanie i odbiór przesyłki oraz jej przekazanie odbiorcy. Jak widać spedytor może również samodzielnie przewieźć towar lub zlecić go osobie trzeciej, co w przypadku zlecenia transportowego nie jest już możliwe.

Zlecenie przewozowe – przewóz z odpowiedzialnością przewoźnika

Zlecenie przewozowe obejmuje czynności związane z przewiezieniem ładunku, osób z punktu A do B bez względu na rodzaj środku transportu. W ogóle nie ma tu czynności wchodzących w zakres organizacji przewozu. Transport jest częścią spedycji i spośród trzech wymienionych pojęć z obszaru transportu jest on najwęższy znaczeniowo. Zlecenia przewozowe mogą podlegać dalszemu podzlecaniu, ale to na przewoźniku ciąży odpowiedzialność zarówno za siebie oraz ewentualnych podwykonawców za bezpieczne dostarczenie ładunku z miejsca załadunku na miejsce rozładunku. Na koniec jeszcze jedno stwierdzenie faktu. O ile osoba zajmująca się transportem zawodowym może zajmować się spedycją teoretycznie bez kończenia konkretnych kursów i szkoleń, o tyle spedytor, chcąc realizować zlecenia przewozowe, musi legitymować się posiadaniem konkretnych uprawnień zawodowych (Certyfikat Kompetencji Zawodowych) oraz zabezpieczeń finansowych.